„Szkoda, że państwo tego nie widzą”. Kulturowe przedstawienia sportu

Posted on Posted in Antropologia futbolu, Spotkania

ikp_plakaty_sport

 

Gorąco zapraszam na niezwykłe wydarzenie! Dzień Przedstawień Sportowych w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie! W programie: sportowa sesja naukowa z wystąpieniami (m.in. Igor Piotrowski, Patrycja Wróbel, Antek Michnik, Mateusz Kanabrodzki i inni), panel dyskusyjny, w którym będę miał przyjemność uczestniczyć wraz z Łukaszam Smolarowem, Iwoną Kurz i innymi gośćmi a na deser mecz inaugurujący Mistrzostwa Europy Francja – Rumunia w doborowym gronie, z trenerami i komentatorami piłkarskimi, z kulturoznawcami zajmującymi się widowiskiem sportowym, z alternatywnym komentarzem legendarnego komentatora radiowego Tomasza Zimocha i antropologa kultury Mateusza Kanabrodzkiego! Jak zapowiada Piotr Kubkowski: Będzie gęsto, wesoło, intermedialnie, międzygatunkowo, transdyscyplinarnie, sportowo i bardzo kulturowo-fizycznie!

PROGRAM:

A.   11.00-15.00 referaty

1.    Dariusz Kosiński, Co za dramaturgia! Przedstawienia sportowe i dramat autopojetyczny (ok. 11:00)
Eroka Fischer-Lichte zamiast na mecze Herthy Berlin chodziła do teatru. W efekcie jej “estetyka performatywności” sprawia wrażenie czegoś wysilonego. Nie chcąc powtórzyć jej błędu, spróbuję zarysować własną teorię dramaturgii poprzez przemyślenie tego pojęcia w kontekście przedstawień sportowych. Na horyzoncie majaczy teza, że to sport, a nie teatr, jest matecznikiem performansu.

2.    Jakub Papuczys, “Hej, hej tu NBA” czyli o kulturowej recepcji amerykańskiego basketu w Polsce (ok. 11:20)
Chciałbym prześledzić w jaki sposób powstawały i przekształcały się kulturowe praktyki recepcji i adaptacji “najlepszej koszykarskiej ligi świata” w Polsce. Poddać analizie same reguły i przedstawieniowo-dramatyczny scenariusz koszykówki potraktowanej jako performans kulturowy zadając jednocześnie pytanie dlaczego to właśnie ta dyscyplina sportu stała się naszym oknem na świat i przekształciła w symbol gorączkowo nadrabianej „normalności” i cywilizacyjnej nowoczesności.

3.    Patrycja Wróbel Cielesność w technoperorfmansie sportowców na przykładzie pływania sportowego (ok. 11:40)
Nieodłącznym elementem performansu zawodnika jest strój startowy, któremu stawia się wyzwanie sprawności i wydajności w obliczu technoperformansu użytkownika. Na podstawie przykładu najbardziej znanego i kontrowersyjnego stroju startowego Speedo LZR Race, pokażę do czego ciała sportowców doprowadziła walka z czasem, jak przez to zmienił się sport (doping technologiczny) oraz podejmę temat re-cyklingu zakazanych strójów (modowy wybieg).

4.  Piotr Kubkowski, Słuchowiska sportowe. Rozpoznania (ok. 12:00)
Refleksji poddany zostanie często niezauważany aspekt widowiska sportowego – jego warstwa dźwiękowa: krzyk bólu i sapanie zmęczenia, okrzyk tryumfu i przekleństwo, pisk opony i ryk zwiększonych obrotów silnika, szlachetny odgłos piłki odbijanej rakietą i jęk Szarapowej. Rozważając kilka wybranych przykładów spróbujemy zbliżyć się do palety możliwości odbioru, prezentowania oraz “przykrywania” sportowej audiosfery, a także konsekwencje tych strategii.

5.    Mateusz Kanabrodzki, Fragmenty dyskursu miłosnego o piłce nożnej. Głos komentatora (ok. 12:20)
Wystąpienie powodowane pragnieniem, żeby o piłce nożnej myśleć tak, jakby się w nią grało. Dokonane przez teoretyków dyskursu i dyskursywności odkrycie obecności ciała w dyskursie, pozwoli rozważyć temat dyskursywności ciała piłkarskiego. Przyjrzymy się komentarzowi radiowemu i telewizyjnemu, który – zawieszony między dyskursywnością a semiotycznością, zapośredniczający i uwewnętrzniający przeżycie odbiorcy – stanowi rezonator a zarazem reduktor społecznych i indywidualnych emocji, nadaje im ramę, pozostając zarazem na ich marginesie.

6.    Konrad Niciński, Transformacje sportu: 1989-1993. Struktury, biznes, język, polityka (ok. 13:00)
Omówiony zostanie okres lat 1989-1993, wiążący się z jednym z najgłębszych kryzysów (sportowych, organizacyjnych i etycznych) w dziejach polskiej ligi piłkarskiej i równocześnie z wyjątkowo bogatą kartą w dziejach polskiego dziennikarstwa sportowego. Procesy zostaną ukazane w świetle równoczesnej transformacji politycznej i gospodarczej kraju oraz bogactwa alternatywnych narracji na jej temat.

7.    Kornelia Sobczak “W składzie węgla i papy”. Cudowne lata 90-te polskiej Ekstraklasy (ok. 13:20)
Połowa lat 90. to pojawienie się telewizji Canal+ w Polsce, ostatnie występy polskich drużyn w Lidze Mistrzów, rozpalające ogólnopolskie emocje pojedynki Legii z Widzewem, czyli „okres heroiczny” polskiej Ekstraklasy. Przyjrzymy się temu kawałeczkowi historii polskiej ligi jako przestrzeni hybrydowej: wiele jest możliwe, nic nie jest do końca zdefiniowane, trwają negocjacje, sondowane są możliwości. Już działa kapitalizm, rozgrywki aspirują do profesjonalizmu, ale wciąż naznaczone są przejściowością, przaśnością, niedoróbkami i prowizorką. Już są kibole, ale nie ma jeszcze ustalonego sposobu mówienia o nich, burdy na stadionach zdarzają się, ale traktowane są jak folklor, gwiazdy klubowej piłki jeżdżą maluchami, przed bramkami obowiązują błotne bajora, a wszystko jest już opowiadane językiem telewizji, która chce być dynamiczna i nowoczesna

8.    Igor Piotrowski Szkoda, że państwo to widzieli. Obiekty sportowo-rekreacyjne Warszawy w ostatnim ćwierćwieczu na fotoplanach, zdjęciach i mapach (ok. 13:40)
W ostatnich latach mielismy do czynienia z kompleksową rewitalizacją przestrzeni sportowo-rekreacyjnych Warszawy, co nie znaczy że nadal nie znajdziemy miejsc zdegradowanych, jak również, że zmieniło się zasadniczo usytuowanie tych obiektów na mapie miasta. Wystąpienie jest próbą zmierzenia się z losami dziedzictwa infrastruktury peerelowskiej i jego przekształceniom w nowej sytuacji ustrojowej. Głównym źródłem, które beda nas prowadzić są specyficzne źródła ikonograficzno-kartograficzne (wymienione w tytule), ze szczególnym wskazaniem na fotomapy.

9.    Antoni Michnik, Gem, set, algorytm – intermedialne projekty wykorzystujące tenisowe dane (ok. 14:00)
Wystąpienie będzie dotyczyło przemian współczesnych projektów intermedialnych oraz współczesnego sportu. Analiza będzie skoncentrowana wokół performansu Open Score Roberta Rauschenberga (1966) oraz projektu Us Open Sessions United Tennis Association, IBM, Tools of North America oraz Jamesa Muprhy’ego. Przedstawione przykłady posłużą do nakreślenia symbolicznego przejścia od kontrkultur do kultury programowania oraz współczesnych przemian tenisa w dobie współczesnych przemian sportu: komputeryzacji, korporacjonalizacji oraz rozwoju analizy danych statystycznych.

B.    17.00-19.30 Panel: perspektywy badania/reprezentacji sportu

Jaką wiedzę społeczną, humanistyczną może nam dawać analiza widowisk sportowych?

Problemy do wprowadzeń/dyskusji:
+ o czym opowiadamy, opowiadając o sporcie;
+ co szczególnego może dać badanie sportu, czego nie daje badanie innych zjawisk;
+ jak opowiada się/relacjonuje/przedstawia sport?
+ gdzie istnieje przedstawienie sportowe, na czym polega istota widowiska?
C.    21.00 Mecz otwarcia Mistrzostw Europy z niepowtarzalnym komentarzem Mateusza Kanabrodzkiego i innych uczestników wydarzenia

 

WSTĘP WOLNY, obowiązują rezerwacje.

Od poniedziałku aż do dnia meczu otwarcia ME, co rano – od godz. 9:00 – czekać będzie nowa pula wejściówek. Otrzymają je Ci, którzy jako pierwsi w danym dniu wyślą maile na adres bilety@instytut-teatralny.pl
Jedna osoba może zarezerwać maksymalnie dwie wejściówki. Odbiór maili w godzinach 9:00 – 17:00.

 

MECZ BANERY OK-04